موضوع: <-PostCategory-> پنج شنبه 18 خرداد 1391برچسب:,

21:18

  

همانطوریکه تاریخ دانان و تاریخ نویسان غربی خوداذعان نموده اند اولین سازندگان سر پناه و به عبارتی ساختمان در گیتی ایرانیا ن بوده اند که به علت شرایط جغرافیایی منطقه نمی توانستند در غارها زندگی کنند و به همین خاطر دیوارهایی را به ارتفاع قدشان ویا کمی بلندتر می ساختند و بعد تنه درختان را صاف کرده و روی دیوارها می انداختند که ما امروزه به آن نام تیرداده ایم و روی تیر ها را با پوشال گیاهان منطقه می پوشاندند و درواقع ایزولاسیون می کردند واین سازه که ما در اصطلاح امروزی ساختمان بنایی به آن داده ایم مربوط به حداقل شش الی هفت هزار سال پیش است که دریاچه مرکزی ایران واقع در دشت کو.یر و دشت لوت در اثر گسل به وجود آمده و آتشفشان دماوند خشک نشده بود و شهر سیلک ( کاشان ) به عنوان پایتخت ایران به حساب می آمدکه ملکه مادر (ماما) بعنوان پادشاه ایران که ایرانبان(ایران بانو ) خوانده می شد در آن زندگی می کرد که باهوش ترین زن ایران بود و با قایقی که گوزنها آن را می کشیدند سراسر دریاچه مرکزی را می گشت وبه شهرهای ایران در شمال و جنوب و شرق و غرب سر کشی می کرد و همین هوش آنان بود که موجب پیشرفت در ساخت خانه و بعدها در دوران هخامنشی در شهر سازی گردید .

در دوران هخامنشیان ایرانیان پی ستونها را از پائین به هم وصل می کردند و در واقع فنداسیون نواری اجرا می کردند و ستونها را در بالای ساختمان هم به هم متصل می کردند یا شاه تیرها را اجرا می کردند و بدین ترتیب یک ساختمان اسکلت سنگی ، چوبی می ساختند تا در مقابل زلزله مقاوم باشد و به همین خاطر است که اندیشمندان تاریخ دنیا ایرنیان را اولین مهندسان ساختمان وراهسازی می دانند ولی خود ما از آن غافل هستیم و این اتمی از تاریخ پرشکوه ایران است و وظیفه ما تلاش برای پیشرفت ایران

چو ایران مباشد تن من مباد

امروزه هم شاهد هستیم که بیشتر ساختمانها در مناطق فقیر نشین با همان اصول اولیه ساخته می شود که در تاریخ ثبت شده است بخاطر اینکه در عمران نقش اساسی را اقتصاد تعیین می کند که این عامل موجب سرپیچی مسئولین از قوانین و ضوابط ساختمانی می شود که بایستی موجب توجه جدی قرار گیرد زیرا اکثر ساختمانهایی که ساخته می شوند دوام لازم را ندارند و بیشتر اصول مهندسی در آنها اجرا نگردیده است . عامل دیگری بی اطلاعی مهندسانی است که همه چیز را در دانشگاه به طور تئوریک آموخته اند و تا خود را به کار عملی وفق بدهند مدت زیادی طول می کشد که در این مدت صدمات شدیدی را بر پیکر ساختمان سازی و شهر سازی ایران عزیز وارد می کنند .و موارد دیگری که به نوبه خود در داخل گزارش خواهد آمد . امید است همانطوریکه ایرانیان اولین مهندسان دنیا هستند بهترین مهندسان دنیا را در دانشگاه هایمان آموزش و تحویل جامعه بدهیم .

وطن نام تونام نامداران همه فصل تو بادا نو بهاران

وطن سبزی سپیدی سرخ گونی مبادا دشمنت را جززبونی

 

ساختمانهای رایجی که ما امروز اجرا می کنیم برای مصارف مختلف از سه نوع بنایی ، اسکلت فولادی و اسکلت مبتنی استفاده می شود که نوع بنایی خود شامل دو نوع سازه به شرح ذیل می باشد .

الف ـ ساختمان بنایی نیمه اسکلت فلری

ب ـ ساختمان بنایی نیمه اسکلت بتنی

ساختمان بنایی بعلت اقتصادی بودن و راحتی اجرادرساختمانهای مسکونی1الی2 طبقه با

استقبال زیادی روبروست ساختمانهای اسکلت بتنی وفولادی با توجه به شرایط برای آپارتمان سازی

ساختمانهای اداری ودولتی وغیره ...مورد استفاده قرارمیگیرند.

1ـ ساختمان بنایی

ازمیان ساختمانهایی که توسط شرکت نامبرده اجرا می گردید و بنده در آن مشغول کار آموزی بودم یک نمونه ساختمان بنایی از نوع بنایی نیمه اسکلت فولادی بوده واز لحاظ کاربری یک ساختمان مسکونی دوبلکس بود.

قسمتهای مختلف ساختمان بنایی

ــ پی

ــ کلافها

ــ دیوارها

ــ ستونها

ــ سقف

مراحل اجرا :

پی کنی :

عرض و ارتفاع پی با توجه بار های وارده و مقاومت خاک منطقه وعرض دیوارها یی که روی آن اجرا خواهند شد محاسبه شده و بعد پلان فنداسیون با توجه به پلان تیپ بندی ومحل قرار گیری ستونها طراحی و آکس بندی میگردد و از روی پلان فنداسیون توسط ریسمان آکسها را مشخص و بعد با گچ عرض پی کنی که باید پی کنی شود مشخص می شود

رنگ ساختمان ریخته شود بعد پی کنی با دست یا به صورت مکانیکی با بیل مکانیکی انجام می گیرد که این مرحله برای تمام انواع ساختمان ها چه اسکلت فولادی و چه اسکلت بتنی و بنایی مشترک است

مقاومت خاک مناطق مختلف شهری در دفاتر فنی فعال ، شهرداری ، مسکن و شهرسازی واستانداری موجود می باشد برای ساختمانهای بنایی مقاومت خاک را می توان با بازدید از محل نیز تخمین زد به شرح زیر :

ـ خاک دستی فاقد مقاومت لازم برای پی سازی است که باید برداشته شود .

ـ خاک شن وماسه ای ( خاک دج ) دارای مقاومت خوب در حدود 1.5-2.5 3.5kg/cm2

ـ خاک رس خشک دارای مقاومت نسبتاً خوب در حدود 1-1.5 2 kg/cm2

ـ خاک رس مرطوب فاقد مقاومت لازم است .

هم چنین از روش آزمایش در محل توسط کیسه های سیمان نیزمی توان مقاومت نهایی بعد مقاومت مجاز را محاسبه کرد .

بعد از انجام پی کنی با توجه به اینکه کف ساختمان± ) از پی چه ارتفاعی دارد چندین حالت برای اجرای کورسی و فنداسیون وجود دارد اگر اختلاف ارتفاع کف ساختمان و کف پی به اندازه پی با شد فنداسیون کار کورسی چنین را نیز انجام خواهد ومی توان بعد از اجرای بتن و مگر فنداسیون به کف رسید که این حداقل ارتفاع پی و کف ساختمان است .

در غیر این صورت به دو روش می توان به کف ساختمان رسید و بعد عملیات بلوکاژ را انجا م داد .

الف ـ ابتدا و کورس چنین را با سنگ لاشه که به آن لاشه چنین کفته می شود انجام داده و بعد فنداسیون نواری یا منفرد را اجرا بعد کروس چینی را روی آن انجام دهیم که بهترین حالت است زیرا کف ساختمان از پایین ترین نقطه به قسمتهای بالاتر ساختمان متصل می شود ولی در روش قبلی فشار را تحمل می کند و مقاومت فنداسیون بتنی که آرماتور بندی شده است را ندارد .

نحوه اجرایی آرماتور بندی فنداسیون

با توجه به پلان فنداسیون و دتایلهای آن تعداد میل گردهای طولی و تقویتی و همچنین شماره آنها و میل گردهای خاموت و شماره و فواصل آنها از هم ( c.o.c) در پلان فنداسیون محاسبه و آورده شده است که توسط آن به تعدادی که در نقشه داده شده میل گردهایی طولی روی خرک یا زمین قرار گرفته و به طول لازم برش داده می شوند و توسط خاموتها میل گردهای پایینی طولی و بالایی به هم وصل می گردند و همچنین آرماتورهای مش بندی هم بطول های لازم برش داده شده وبه صورت شبکه بندی روی هم قرار گرفته و توسط سیم آرماتور بندی بسته شده و در محل زیر ستونها قرار می گیرند بعد از اینکه آرماتور بندی قسمتی از کلاف پایینی آماده شد آن را در محل قرار داده و قالب بندی را انجام می دهند .

 

انواع قالب بندی کلاف تحتانی

ـ قالب آجری :

که بهترین حالات قالب بندی است زیرا بعد از بتن ریزی دوباره می توان از آجرها استفاده کرد و همچنین شکل پذیری بالای آن قابلیت عمده ای برای قالب آجری به حساب می آید بدین ترتیب که به عرض مورد نظر همچنین ارتفاع در نظر گرفته شده برای فنداسیون یک دیوار آجری معمولاً 20cm اجرا می کنند و قسمتهای داخلی آن را با پلاستیک می پوشاند تا آب بتن توسط آجرها جذب شده هم آجرها بعداً راحتر از بتن جذب شوند ولی برای کلافهای قایم و فوقانی از قالب آجری نمی توان استفاده کرد .

 

ـ قالب تخته ای :

که بیشتر برای کلافهای قایم و فوقانی مورد استفاده قرار می گیرد و برای کلافهای تحتانی هم اگر مقرون به صرفه باشد و همچنین قالب تخته ای موجود باشد می توان استفاده کرد و تخته ها قبل از قالب بندی روغن کاری می شوند تا هم آب بتن توسط تخته ها جذب نشود هم قالب ها راحت تر از بنتن جدا شوند که همان کار پلاستیک در قالب آجری را انجام می دهد .

ـ قالب فلزی :

از قالب فلزی هم می تولن برای کلدف تحتانی استفاده کرد ولی برای پروژه های کوچک مقرون به صرفه نیست این قالب ها هم قبل بسته شدن روغن کاری میشوند ولی در اینجا جذب آب دیگر مد نظر نیست .

ـ حالتی هم است که خاک منطقه به عنوان قالب عمل میکند در این موارد پی را به عرض و عمق مورد نظر کند بعد دیواره های پی را با پلاستیک می پوشانند و زمین خود نقش قالب را ایفا می کند و نیازی به قالب نیست و عایق بندی به علت این است که آب بتن جذب نشده و نسبت آب به سیمان بتن تغییر نکند .

در محل اتصال کلدف های قائم به تحتانی میلگردهای انتظار قرار داده می شوند تا بعد از بتن ریزی آرماتورهای آن به این آرماتورهای انتظار بسته شوند .

بتن ریزی فنداسیون :

در ساختمانهای کوچک بتن ریز ی توسط دست وبدون ویبراتور و بتو نر انجام می گیرد و طرح اختلاط بتن در اینجا نقشی ندارد و گارگران به صورت تخمینی میزان شن و ماسه و سیمان و حتی عامل مؤثر بتن یعنی آب تعیین و بتن را تهیه و آماده می کنند و بتن ریزی به صورت تکه تکه انجام می گیرد و در بعضی موارد بتن قسمتی از کلدف ریخته شده و بعد از چند روز فاصله قسمتهای دیگر اجرا می شود که یک عیب بزرگ برای قسمت مهمی از یک ساختمان به شمار می رود در ساختمان های با اهمیت های بیشتر شاهد طرح اختلاط بتن تخمینی و بتونر هستیم بدین صورت که میزان شن وماسه برای یک کیسه و محاسبه شده وآن را به وزنی که یک بیل معمولی می تواند از شن یا ماسه برداشته شود تقسیم می کنند و تعداد بیلهایی که از شن وماسه باید در مخزن بتونر برای یک کیسه سیمان ریخته شود مشخص می شود و میزان آب را هم به وزن یک سطل تقسیم کرده و تعداد سطل های آب برای یک کیسه سیمان 50 کیلو گرمی به دست می آید به طور مثال : 35 بیل شن ، 40 بیل ماسه ، 1کیسه سیمان و دو سطل آب نمو نه ای از طرح اختلات بتنی برای یک ساختمان با اهمیت که از لحاظ کار بری یک ساختمان مسکونی آپارتمانی بود می توان نام برد.

 

ـ کلاف قائم و افقی

بعد از اتمام فنداسیو ن دیواره های کناری که در ساختمان بنایی معمولاً باربر هستند اجرا می شود و محل کلدفهای قائم را خالی می گذارند و خود دیوارها هم به عنوان قالب عمل می کنند و بعد آرماتوربندی کلدف قائم را نجام داده و در محل مورد نظر قرار می دهند اینجا نیز نوع قالب معمولاً تخته ای است .

ـ ستون گذاری

در محل ستون ها که مش بندی در فنداسیون اجرا می شود بیس پلیت هایی را توسط بولت به فنداسیون اتصال داده و بعد از اتمام بتن ریزی دوباره صحفه ها را باز کرده و زیر آن ملات نرمه ریخته و دوباره در جای خود قرار داده و پیچ ها را می بندند که این عمل را مونتاژ یا هوا گیری می نامند بعد ستون ها را روی بیس پیلیت ها اتصال میدهند .

ـ تیر ریزی

بعد از ستون گذاری شاهتیرها اجرا می شوند و تیر های فرعی روی شاهتیرها و دیوار باربر قرار می گیرند بهترین حالت برای تیر ریزی این است که تیرها داخل کلدف فوقانی قرار می گیرند که بدلیل مشکل بودن اجرای آن انجام نمی شود در غیر این صورت باید از پلیت های کوچک برای اتصال تیرها به کلدف فوقانی استفاده کرد که این هم در عمل به خاطر اقتصادی نبودن و مشکلات عدیده با استقبال روبرو نشده است و عیبی دیگر بر معایب کارهای اجرایی افزوده است .

ـ باربند افقی :

در سقفهای طاق ضربی برای مقابله نیروی افقی از باربند افقی استفاده می شود که به صورت ضربدری و برای مساحت کوچک تر یا مساوی 25 متر مربع اجرا می شود که معمولاً با ید توسط پیچ ومهره اجرا شود ولی در عمل یک میل گرد طوری در عرض تیر ها می اندازند وبه تیرها وبه تیر اتصال می دهند آن برای اینکه تیرها هنگام اجرای طاق ضربی تکان نخورند .

اجرای پله فلزی

با توجه به دتایلهای پله فلزی که در دانشکاه تدریس می شود زیر تیرهای پله فلزی هم مانند یک ستون باید بیس پلیت قرار داده شود و مانند ستون به آن اتصال داده شود ودر عمل کف ساختمان را اجرا می کنند تا به کف پله برسند و بعد زیر آن را صاف و شمشیری های پله را با یک تیر کوچک به هم وصل کرده روی آن قرار می دهند . که از لحاظ فنی غیر قابل قبول است . نحوه اجرا در عکس مشهود است .

ـ اجرای طاق ضربی :

بین دو تیر فرعی با قوس معمولی 3cm ولی در عمل بعلت کمتر شدن حجم گچ خاک روی آن کمتر از 3cm هم اجرا می گردد . به دین ترتیب که چند دهنه را توسط چوب بست آماده بکار کرده و ملات گچ خاک را به صورت تخمینی و توسط کارگران و بنایان با تجربه ساخته می شودکه هر چه خاک آن بشتر باشد دیر تر گیرش خواهد داشت و علت استفاده از خاک هم پایین آوردن گیرش اولیه گچ است گچ و خاک خشک را روی یک میزان مشخص آب که داخل استانبول ریخته شده بطوری می ریزند که روی سطح آب پخش شود تا تمام ذرات آن با آب تماس داشته باشند سپس ملات گچ وخاک را روی سطح مورد نظر اولیه که یا پروفیل آهن است که تیر های فرعی به آن وصل شده اند یا دیوار آجری مالیده و آجرها را با یک ضربة مشخص که نه چندان شدید و آرام باشد روی ملات گچ وخاک می زنند و به همین خاطر است که با آن نام طاق ضربی داده اند .

بعد از اجرای دیواره های کناری و ستون گذاری و تیر ریزی و اجرای سقف نوبت به دیوار های داخلی یا تیغه ها می رسد که با توجه به پلان معماری داخل ساختمان تیغه بندی می شود که عرض آنها معمولاً 10 سانتی متر است .

عرض انواع دیوار ها در ساختمان بنایی

عرض دیوار های باربر کناری و میانی در ساختمان بنایی بطور معمول 35 سانتی متر است و با توجه به اصل لاغری تا 5/3 متر ارتفاع می توان از این نوع دیوار استفاده کرد .

عرض دیوارهای داخلی تیغه های مشترک 20سانتی متر و بقیه 5 یا 10سانتی متری هستند .

ساختمان اسکلت فولادی

یکی از ساختمانهای اسکلت فولادی که شرکت ما در آن به عنوان پیمانکار مشغول به فعالیت بود یک واحد آپارتمانی مسکونی بود .

در ساختمان اسکلت فولادی تمام اعضای باربر ( فشاری ) ، ستونها و تیر ها از پروفیل آهن طراحی و اجرا .

قسمتهای مختلف ساختمان اسکلت فلزی

ـ پی و فنداسیون

ـ ستون

ـ تیر

ـ تیرهای فرعی ( تیرچه)

ـ پله

ـ بادبند

ـ سقف

مراحل اجرا

پی کنی و پی ریز ی :

شرایط پی کنی و پی ریزی همانند ساختمان بنایی است با این تفاوت که در ساختمان اسکلتی دیگر کلدف بندی نداریم و پی نواری زیر دیوار باربر دیگر اجرا نمی شود وتمام اعضای باربر کناری و داخلی را ستونهای فلزی تشکیل می دهند .

در اینجا نیز با تو جه به مقاومت خاک وبارهای وارده می توان از انواع پی استفاده کرد که به شرح زیر آمده است .

انواع فنداسیون برای ساختمان اسکلتی

1ـ فنداسیون منفرد یا تک

2ـ فنداسیون نواری

3ـ فنداسیون رادیه ( گسترده )

فنداسیون منفرد یا تک

با توجه به کاربری ساختمان ، بارهای وارده و مکانیک خاک واینکه ساختمان در منطقه زلزله خیز قرار دارد یا نه عرض و ارتفاع و طول پی زیر هر ستون مشخص می شود که یک مکعب است و این پی ها توسط کلافهای افقی که معمولاً از مقطع کوچکتری برخودارند به هم وصل می شوند تا پی ساختمان پیوسته عمل کند و بعد عملیات آرماتور بندی و مش بندی طبق آنچه در ساختمان بنایی تو ضیح داده شد انجام می پذیرد .

نصب بیس پلیتها

با توجه به آکس بندی که در پلان فنداسیون صورت پذیرفته ودر آن که ازتفاع داده شده است در چندین نقطه از پی ساختمان میگردهایی را می کارد و توسط شیلنگ تراز به ارتفاع داده شده در پلان فنداسیون که معمولاً آن را با (0 0 .0 ± ) نمایش می دهند علامت ها ی را می زنند که ارتفاع( 0 .0 ± ) یا از زمین کناری بلند تر است در آن صورت ارتفاع مربوط به زمین با علامت منفی نوشته شده و یا پایین تر از زمین کناری است .که درآن صورت با علامت مثبت نوشته می شود

پس ازآن که علامت گذاری تمام شد بر طبق آکسی در نقشه آورده شده ریسمانی در یک آکس طولی و یک آکس عرض می بندند به طوری در محل قرار گیری بیس پلیتها دو ریسمان کاملاً بر هم عمود باشند که محل برخورد دو ریسمان وسط بیس پلیت خواهد بود و ریسمانها در اینجا نقش تراز راهم بازی می کنند چون دو طرف ریسمان به یک تراز بسته شده است با کار تمام بیس پلیتهای یک آکس کاملاً به موازات هم و در تر از یکدیگر قرار می گیرند زیرا اگر بیس پلیتها در یک تراز نباشند به همان ترتیب سقف ساختمان نیز تراز نخواهد بود و این یک ایراد بزرگ برای ساختمان به شمار

نظرات شما عزیزان: